Tanderosie

Nauwelijks herkenbaar en moeilijk vast te stellen

Na een jarenlange strijd tegen cariës moeten we ons opmaken voor een nieuwe uitdaging: tanderosie, de nieuwe bedreiging van het gebit waarbij tandweefsel (glazuur en dentine) oplost door zuren in ons voedsel. Tanderosie is voor patiënten moeilijk vast te stellen en nauwelijks herkenbaar; tanderosie begint ook op steeds jongere leeftijd. Inmiddels is al bij 30% van de volwassenen en bij 20% van de kinderen in meer of mindere mate tanderosie aanwezig. En dit aantal neemt alleen maar toe.

Wat is erosie

Tanderosie is de aantasting van tandglazuur door zuren die bijvoorbeeld aanwezig zijn in veel voedingsmiddelen, dranken en voedingssupplementen. Belangrijke factor hierbij is ons veranderende eet- en drinkgedrag. We 'grazen' steeds meer, waardoor ons gebit meerdere malen per dag een zuurstoot te verduren krijgt. Als dit vaker dan zeven keer per dag gebeurt, krijgt het glazuur geen kans om te remineraliseren. Doordat de pH-waarde onder de 5,5 blijft, ontkalkt het glazuur en lost het makkelijker op. Dit proces vindt ongemerkt plaats: de tanden worden geliger, de glans verdwijnt en de tandranden worden rafelig. Uiteindelijk komt het dentine bloot te liggen, waardoor de tanden (zeer) gevoelig worden.

Vaak bij gezond dentineoppervlak

Het proces van tanderosie vindt in tegenstelling tot cariës vaak plaats bij gezonde dentineoppervlakten. Door het poetsen wordt de beschermende laag (o.a. speekseleiwitten) op de tanden verwijderd. Niet alleen zuur speelt een rol bij tanderosie, maar ook de hoeveelheid speeksel en de mogelijkheid van het speeksel om zuur te neutraliseren. Bijkomende factoren die het patroon en de snelheid van het erosieproces bepalen zijn onder meer de poetswijze en de manier waarop de drank wordt gedronken (het drinken met een rietje zorgt voor minder tanderosie).

Oorzaken van tanderosie

Tanderosie wordt vooral veroorzaakt door:

• Zuren in frisdranken, energy drinks, vruchtensappen, appelsap en sportdrankjes
• Zuur snoepgoed
• Ook voedsel dat als gezond wordt aangemerkt, bevat zuren: denk aan sinaasappels en appelen maar ook yoghurt, appelmoes, rabarber of koolzuurhoudend mineraalwater
• Maagzuren (bijv. overgeven bij boulemia nervosa, anorexia nervosa of alcoholmisbruik)
• Bepaalde medicijnen ('pufjes bij COPD')
• Voedingssupplementen, Vitamine C kauwtabletten

De kracht van het juiste spoelmiddel

Bij de behandeling van tanderosie kan een Natriumfluoride mondspoelmiddel met een veilige pH-waarde een belangrijke bijdrage leveren aan het remmen en/of stoppen van het tanderosieproces. Spoelen met zo'n Natriumfluoride mondspoelmiddel draagt ertoe bij dat de glazuurkristallen minder oplosbaar zijn: zij lossen namelijk op bij een pH van 5,1 of lager. De minder oplosbare bestanddelen groeien bovendien eerder aan het glazuur vast. Hierdoor ontstaat een oppervlakkige laag met sterkere glazuurkristallen waar fluoride ingebouwd is.